CSDL Bài trích Báo - Tạp chí
Khoa Luật
61 Áp dụng pháp luật nước ngoài trong giải quyết tranh chấp dân sự quốc tế tại Việt Nam / Nguyễn Thị Hồng Trinh, Bùi Thị Quỳnh Trang // .- 2024 .- Số 5 .- Tr. 93 – 109 .- 340
Áp dụng pháp luật nước ngoài là một nội dung quan trọng trong quá trình giải quyết các tranh chấp phát sinh từ các quan hệ dẫn sự có yếu tố nước ngoài (hay còn gọi là các tranh chấp dân sự quốc tế). Pháp luật Việt Nam hiện hành đã có những quy định cụ thể liên quan đến vấn đề áp dụng pháp luật nước ngoài trong Bộ luật Dân sự, Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Trọng tài thương mại và một số văn bản pháp luật liên quan. Đặc biệt, Bộ luật Tổ tụng dân sự năm 2015 tại Điều 481 đã quy định một số nội dung liên quan trực tiếp đến việc xác định và cung cấp pháp luật nước ngoài để toà án áp dụng trong quá trình giải quyết tranh chấp dân sự quốc tế. Bài viết trình bày các quy định của pháp luật Việt Nam về bản chất pháp luật nước ngoài, chủ thể và phương thức xác định pháp luật nước ngoài trong giải quyết tranh chấp dân sự quốc tế; so sánh với thực tiễn tại một số quốc gia như Bi, Trung Quốc, Thụy Sỹ..., trên cơ sở đó đề xuất một số kinh nghiệm tham khảo cho Việt Nam về áp dụng pháp luật nước ngoài trong giải quyết tranh chấp dân sự quốc tế.
62 Thiết kế và vận hành khung thể chế thử nghiệm có kiểm soát ở vương quốc anh và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam / Phan Thị Hà Linh // .- 2024 .- Số 5 .- Tr. 110 – 127 .- 340
Bằng cách nghiên cứu khung thể chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) ở Vương quốc Anh - được cho là quốc gia đầu tiên trên thế giới ban hành sanbox, bài viết phân tích kinh nghiệm thiết kế và vận hành sandbox ở Vương quốc Anh, đánh giá những kết quả đạt được, những hạn chế, vướng mắc từ đó gợi mở một số bài học kinh nghiệm cho Việt Nam như: xây dựng luật hoặc nghị định về sandbox; xác định các lĩnh vực có thể xây dựng sandbox, làm rõ và công khai, minh bạch các khía cạnh của sandbox phù hợp với đặc thù của từng ngành nghề; công khai quy trình thử nghiệm; đề cao sự hợp tác giữa cơ quan quản lí và doanh nghiệp; xây dựng chế độ báo cáo công khai sau khi kết thúc thử nghiệm; đảm bảo nguồn lực để vận hành sandbox, chủ trọng hợp tác liên ngành và hợp tác quốc tế.
63 Đào tạo luật của trường luật đông dương ở việt nam thời thuộc pháp và những giá trị tham khảo / Nguyễn Văn Quang Trần Hồng Nhung // .- 2024 .- Số 5 .- Tr. 128 – 144 .- 340
Trường Luật Đông Dương là cơ sở đào tạo luật đầu tiên (có thể được xem là duy nhất) ở Việt Nam thời thuộc Pháp. Khi mới thành lập, Trường Luật Đông Dương mang đào tạo đại học, trung tâm nghiên cứu và truyền bá khoa học lớn nhất Viễn Đông. Dù trải bước thăng trầm, nằm ngoài những mong muốn của người Pháp, ngôi trường này đã góp phần sản sinh ra những nhân vật tài năng và uyên bác, có ảnh hưởng lớn đối với nền luật học Việt Nam trong thời kì thuộc Pháp cũng như các giai đoạn sau này. Bài viết nghiên cứu những nét khái quát về quá trình hình thành và phát triển của Trường Luật Đông Dương và hoạt động đào tạo luật của cơ sở đào tạo này trong giai đoạn hoàng kim (1931 - 1945) để nhận diện những giá trị tham khảo đối với đào tạo luật ở Việt Nam nói chung, trong đó có Trường Đại học Luật Hà Nội trong bối cảnh hiện nay.
64 Sự phát triển quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về quyền tham gia của người dân trong tiến trình đổi mới đất nước / Chu Mạnh Hùng, Lương Thị Thu Hương // .- 2024 .- Số 5 .- Tr. 3 – 12 .- 340
Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, Việt Nam đã thực hiện thành công công cuộc Đổi mới nhờ các chính sách có tính hệ thống, bền vững dựa trên nguyên tắc Đảng lãnh đạo được kiên định duy trì, đồng thời linh hoạt để thích ứng với sự thay đổi nhanh chóng của tình hình thế giới và khu vực. Bài viết làm rõ sự thay đổi trong nhận thức của Đảng Cộng sản Việt Nam về quyền tham gia của người dân - đây là cơ sở chính trị để hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đáp ứng yêu cầu đổi mới đất nước; phù hợp với các cam kết quốc tế, góp phần thúc đẩy tiến trình hội nhập của Việt Nam cùng cộng đồng quốc tế.
65 Lẽ công bằng trong luật tư Hoa Kỳ và giá trị tham khảo cho Việt Nam / Nguyễn Bích Thảo // .- 2024 .- Số 5 .- Tr. 13 – 27 .- 340
Lẽ công bằng đóng vai trò quan trọng trong lịch sử pháp luật Hoa Kỳ. Qua hàng trăm năm, các thẩm phán Hoa Kỳ đã tích lũy được kinh nghiệm phong phủ trong việc áp dụng lẽ công bằng, đóng góp vào sự phát triển của luật tư. Việc nghiên cứu kinh nghiệm Hoa Kỳ từ góc nhìn luật so sánh có giá trị tham khảo hữu ích cho việc phát huy vai trò và nâng cao hiệu quả áp dụng lẽ công bằng – một nguồn của pháp luật dân sự mới được ghi nhận ở Việt Nam. Bài viết phân tích quan niệm về lẽ công bằng trong pháp luật Hoa Kỳ, vai trò của lẽ công bằng đối với sự phát triển của pháp luật Hoa Kỳ, nhất là vai trò một nguồn của luật tư, hình thức thể hiện của lẽ công bằng trong một số hệ dân sự điển hình ở Hoa Kỳ và đặc điểm của cơ chế áp dụng lẽ công bằng ở Hoa Kỳ, từ đó rút ra giá trị tham khảo cho Việt Nam.
66 Một số loại tội phạm tình dục quy định trong bộ luật hình sự cộng hoà Liên bang Đức hiện hành / Trương Quang Vinh // .- 2024 .- Số 5 .- Tr. 28 – 36 .- 340
Cưỡng dâm, hiếp dâm là các tội phạm tình dục được quy định tại Điều 177 Bộ luật Hình sự Cộng hoà Liên bang Đức năm 1997. Theo quan điểm của Toà án Liên bang, muốn áp dụng Điều luật này để xử lí người đã thực hiện hành vi hiếp dâm, thì phải chứng minh nạn nhân đã có sự phản kháng mang tính thể chất của mình đối với hành vi tình dục không mong muốn từ người khác hoặc tận dụng cơ hội nhỏ nhất để có được sự trợ giúp từ trẻ em hoặc người lạ ở bãi đậu xe giữa đêm ... Với cách giải thích và hướng dẫn áp dụng Điều 177 nói trên dẫn đến thực tế là nhiều hành vi hiếp dâm đã bị bỏ lọt, không bị xử lí bằng các biện pháp hình sự. Trước thực trạng trên, năm 2016, Bộ luật Hình của Cộng hoà Liên bang Đức đã sửa đổi, bổ sung Điều 177 Bộ luật Hình sự năm 1997 quy định về các tội tấn công tình dục, cưỡng dâm và hiếp dâm cũng như lần đầu tiên quy định hành vi quấy rối tình dục là một tội phạm. Bài viết phân tích, đánh giá các quan điểm của Toà án Liên bang trong việc áp dụng Điều 177 Bộ luật Hình sự năm 1997 cũng như phân tích những điểm mới, điểm tiến bộ của Điều Luật này đã được sửa đổi, bổ sung năm 2016.
67 Khung pháp lí về hợp tác quốc tế trong thu hồi tài sản do phạm tội mà có liên minh Châu Âu – giá trị tham khảo cho Asean và Việt Nam / Nguyễn Văn Vương // .- 2024 .- Số 5 .- Tr. 37 – 53 .- 340
Hợp tác quốc tế trong thu hồi tài sản do phạm tội mà có luôn giữ vị trí và vai trò trọng trong pháp luật của mỗi quốc gia và khu vực trên thế giới. Bên cạnh các điều ước quốc tế, còn có các văn bản pháp lí khu vực quy định việc hợp tác thu hồi tài sản do phạm tội mà có giữa các quốc gia trong cùng khu vực địa lí. Bài viết phân tích, làm rõ các khía cạnh pháp lí của hợp tác quốc tế trong thu hồi tài sản do phạm tội mà có ở khu vực Liên minh châu Âu (EU) để chọn lọc và tiếp thu kinh nghiệm, từ đó đưa ra một số kiến nghị hoàn thiện khung pháp lí về hợp tác quốc tế trong thu hồi tài sản do phạm tội mà có của khu vực ASEAN mà Việt Nam là thành viên.
68 Bảo vệ người thứ ba ngay tình xác lập quyền khác với tài sản khi giao dịch vô hiệu / Nguyễn Thị Linh // .- 2024 .- Tháng 6 .- Tr. 54 – 68 .- 340
Bộ luật Dân sự năm 2015 lần đầu tiên ghi nhận chế định về quyền khác với tài sản bên cạnh chế định quyền sở hữu. Theo đó, Bộ luật Dân sự năm 2015 đã có những quy định bảo vệ quyền lợi cho các chủ thể xác lập quyền khác với tài sản. Vậy chủ thể thứ ba ngay tình xác lập quyền khác với tài sản được pháp luật dân sự bảo vệ như thế nào khi giao dịch vô hiệu? Bài viết phân tích cơ sở li luận và thực trạng pháp luật hiện hành về bảo vệ người thứ ba ngay tình xác lập quyền khác với tài sản khi giao dịch vô hiệu. Qua nghiên cứu chỉ ra những bất cập, vướng mắc trong quy định pháp luật về bảo vệ người thứ ba ngay tình xác lập quyền khác với tài sản khi giao dịch vô hiệu, từ đó rút ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật.
69 Pháp luật sáng chế của Hoa Kỳ trước tác động của trí tuệ nhân tạo và kinh nghiệm cho Việt Nam / Nguyễn Như Hà, Đặng Minh Phương // .- 2024 .- Tháng 6 .- Tr. 69 – 84 .- 340
Trí tuệ nhân tạo với tư cách là một công nghệ hiện đại không chỉ là xu hướng của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ Tư mà còn là nhân tố tác động đến các quan hệ pháp luật truyền thống, trong đó có pháp luật sáng chế. Bài viết nghiên cứu, đánh giá một số ) yếu tố quan trọng trong pháp luật bảo hộ sáng chế trước tác động của trí tuệ nhân tạo, xem xét kinh nghiệm điều chỉnh của Hoa Kỳ nhằm đề xuất một số khuyến nghị về chính sách cho Việt Nam.
70 Khung pháp lý nào để quản lý báo chí truyền thông thời đại AI? / Nguyễn Nga Huyền // .- 2024 .- Số 4 - Tháng 4 .- Tr. 92-95 .- 340
Khung pháp lý về quản lý trong thời đại AI đối với lĩnh vực báo chí truyền thông đang là mối quan tâm và thách thức của cả thế giới, rất nhiều nước đã đề xuất khung pháp lý, dự thảo, chính sách và đạo luật AI; Từ thực tiễn trên thế giới đặt ra những tham chiếu cần thiết cho công tác quản lý AI nói chung trong mọi lĩnh vực của đời sống và trong lĩnh vực báo chí truyền thông nói riêng tại Việt Nam; Đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật báo chí 2016 nhằm điều chỉnh những bất cập tại các mô hình hoạt động của báo chí truyền thông hiện nay có sự tham gia của AI.