CSDL Bài trích Báo - Tạp chí
Khoa Luật
111 Cơ chế bảo vệ Hiến pháp và những vấn đề đặt ra tại Việt Nam hiện nay / Nguyễn Ngọc Vân // Nghề luật .- 2025 .- Số 2 .- Tr. 3-7 .- 340
Hiến pháp là văn bản pháp lý có hiệu lực cao nhất, là đạo luật cơ bản và quan trọng nhất của mỗi quốc gia. Với giá trị pháp lý đó, Hiến pháp chính là nguồn gốc phát sinh yêu cầu bảo vệ, giám sát việc tuân thủ Hiến pháp và là cơ sở hình thành cơ chế bảo vệ Hiến pháp. Bài viết phân tích một số vấn đề chung về cơ chế bảo vệ Hiến pháp và đánh giá kết quả thể chế hóa quy định của Hiến pháp năm 2013 về cơ chế bảo vệ Hiến pháp, từ đó, đưa ra một số khuyến nghị nhằm tiếp tục hoàn thiện cơ chế bảo vệ Hiến pháp tại Việt Nam.
112 Một số kiến nghị hoàn thiện pháp luật về thi hành quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm và quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời / Cao Thị Kim Trinh // Nghề luật .- 2025 .- Số 1 .- Tr. 49-55 .- 340
Pháp luật thi hành án dân sự hiện hành đã có những quy định tương đối cụ thể để điều chỉnh về vấn đề thi hành quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm và quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời. Tuy nhiên, khi áp dụng trong thực tiễn, quy định này cũng đã thể hiện một số hạn chế, bất cập gây khó khăn, vướng mắc cho chấp hành viên, cơ quan thi hành án dân sự khi thực hiện. Để giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn thi hành, Dự thảo 2 Luật Thi hành án dân sự sửa đổi (sau đây gọi là Dự thảo Luật) đã có những sửa đổi, bổ sung về thi hành quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm và quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, trong đó, vẫn còn có những quy định đang còn những quan điểm khác nhau, cần được tiếp tục nghiên cứu, đánh giá. Bài viết sẽ phân tích, bình luận một số quy định pháp luật về thi hành quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm và quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong Dự thảo Luật, từ đó, đề xuất một số kiến nghị để hoàn thiện các quy định trên.
113 Tiếp tục hoàn thiện pháp luật về dân chủ trực tiếp tại Việt Nam hiện nay / Lừ Văn Tuyên // Nghề luật .- 2025 .- Số 2 .- Tr. 8-12 .- 340
Dân chủ trực tiếp là một trong hai hình thức chính của dân chủ. Đây là hình thức người dân tự mình quyết định (không thông qua những người do mình bầu ra như dân chủ đại diện) các luật lệ và chính sách quan trọng của cộng đồng và đất nước. Dân chủ trực tiếp gắn liền với nguồn gốc bản chất của khái niệm dân chủ. Hệ thống pháp luật về dân chủ trực tiếp của nước ta đã từng bước được hoàn thiện. Bài viết phân tích, đánh giá và đưa ra một số giải pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện pháp luật về dân chủ trực tiếp tại Việt Nam hiện nay.
114 Tìm hiểu trường hợp ngoại lệ của nguyên tắc bồi thường thiệt hại toàn bộ ngoài hợp đồng theo pháp luật Việt Nam / Trần Thị Hạnh Dung // Nghề luật .- 2025 .- Số 2 .- Tr. 13-19 .- 340
Nguyên tắc bồi thường thiệt hại (BTTH) toàn bộ ngoài hợp đồng được ghi nhận tại khoản 1 Điều 585 Bộ luật Dân sự năm 2015 là cơ sở việc bồi thường đầy đủ đối với bên bị thiệt hại có quyền và lợi ích bị xâm phạm. Tuy nhiên, trong thực tiễn, nguyên tắc này có những ngoại lệ để phù hợp với đặc thù của BTTH ngoài hợp đồng. Bài viết tìm hiểu các trường hợp ngoại lệ của nguyên tắc BTTH toàn bộ ngoài hợp đồng theo pháp luật Việt Nam và thông qua một số bản án nhằm mục đích đảm bảo tính công bằng và khả năng hiện thực nguyên tắc này trên thực tế.
115 Bàn về quy định hoãn, tạm đình chỉ, đình chỉ thi hành án và xác định việc chưa có điều kiện thi hành án / Nguyễn Thị Hương Giang, Trần Viết Hải // Nghề luật .- 2025 .- Số 1 .- Tr. 22-26 .- 340
Hoãn, tạm đình chỉ, đình chỉ thi hành án và xác định việc chưa có điều kiện thi hành án là những nội dung quan trọng trong quá trình thực hiện các thủ tục thi hành án dân sự, là căn cứ để cơ quan thi hành án dân sự tạm dừng hoặc dừng hoàn toàn việc tổ chức thi hành án. Nhằm góp phần đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp các đương sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, nâng cao hiệu quả hoạt động thi hành án dân sự, Dự thảo 2 Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi) đã có một số sửa đổi, bổ sung quy định về hoãn, tạm đình chỉ, đình chi thi hành án và xác định việc chưa có điều kiện thi hành án. Bài viết phân tích, bình luận về các nội dung được sửa đổi, bổ sung trong Dự thảo, đồng thời tiếp tục kiến nghị những nội dung cần được nghiên cứu, hoàn thiện.
116 Định hướng sửa đổi Luật Thi hành án dân sự / Nguyễn Quang Thái, Nguyễn Minh Hằng // .- 2025 .- Tr. 3-9 .- 340
Ngày 14/11/2008, Quốc hội đã thông qua Luật Thi hành án dân sự số 26/2008/QH12, được sửa đổi, bổ sung năm 2014 và năm 2022 bởi Luật số 64/2014/QH13, Luật số 03/2022/QH15 (Luật THADS). Sau gần 15 năm triển khai thực hiện, công tác thi hành án dân sự đã đạt được nhiều kết quả tích cực, được Đảng, Nhà nước và Nhân dân ghi nhận, đánh giá cao. Bên cạnh kết quả đạt được, Luật THADS đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập, còn thiếu một số quy định hoặc quy định không còn phù hợp với thực tiễn, chưa đồng bộ, tương thích với một số luật có liên quan. Bài viết phân tích về các chính sách, cơ sở của việc xây dựng chính sách và trao đổi về những định hướng căn bản sửa đổi Luật Thi hành án dân sự tiếp cận từ Dự thảo 2 Luật THADS sửa đổi (Dự thảo 2)4.
117 Hoàn thiện quy định pháp luật về định giá, bán tài sản đã kê biên trong thi hành án dân sự / Nguyễn Thị Phíp // Nghề luật .- 2025 .- Số 1 .- Tr. 33-37 .- 340
Định giá, bán tài sản đã kê biên là một trong các nhiệm vụ của chấp hành viên, cơ quan thi hành án dân sự trong hoạt động tổ chức thi hành các bản án, quyết định đã có hiệu lực thi hành. Trong thời gian gần đây khi áp dụng các quy định về định giá, bán tài sản đã kê biên chấp hành viên gặp khá nhiều khó khăn, vướng mắc. Để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc đó, Luật Thi hành án dân sự (THADS) đã và đang được cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung. Bài viết phân tích, đánh giá các quy định về định giá, bán tài sản đã kê biên trong Dự thảo 2 Luật THADS (viết tắt là Dự thảo luật), từ đó đưa ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện các quy định về định giá, bán tài sản đã kê biên, góp phần từng bước hoàn thiện các quy định của pháp luật về thi hành án dân sự và nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động thi hành án dân sự trong tình hình hiện nay.
118 Quyền tự định đoạt của đương sự trong thủ tục phúc thẩm vụ án dân sự / Nguyễn Như Hiển // Nghề luật .- 2025 .- Số 2 .- Tr. 34-40 .- 340
Quyền tự định đoạt của đương sự là một trong những nguyên tắc cơ bản của Bộ luật Tố tụng dân sự (BLTTDS). Trong thủ tục phúc thẩm vụ án dân sự, đương sự có quyền chấm dứt yêu cầu khởi kiện/yêu cầu phản tố/yêu cầu độc lập; thay đổi, bổ sung kháng cáo và thỏa thuận giải quyết vụ án. Bài viết phân tích, bình luận về thực trạng pháp luật tố tụng dân sự Việt Nam về quyền tự định đoạt của đương sự trong thủ tục phúc thẩm vụ án dân sự, chỉ ra các hạn chế, vướng mắc trong các quy định này và đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật.
119 Một số góp ý đối với quy định về cưỡng chế trả vật, giấy tờ và chuyển quyền sử dụng đất / Bùi Nguyễn Phương Lê // Nghề luật .- 2025 .- Số 1 .- Tr. 44-48 .- 340
Cưỡng chế trả vật, giấy tờ và chuyển quyền sử dụng đất được quy định tại Mục 9 Chương 4 Luật Thi hành án dân sự (THADS) năm 2008, sửa đổi, bổ sung năm 2014, trong đó có quy định về thủ tục cưỡng chế đối với 04 loại tài sản khác nhau đó là: cưỡng chế trả vật; cưỡng chế trả nhà, giao nhà; cưỡng chế giao, trả giấy tờ; cưỡng chế chuyển giao quyền sử dụng đất. Hiện nay, Dự thảo Luật về cơ bản giữ nguyên các điều luật nói trên và có sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong từng điều luật, đồng thời, bổ sung thêm 01 điều luật về chuyển giao quyền sở hữu chứng khoán để phù hợp với các quyền, nghĩa vụ của đương sự được tuyên trong bản án, quyết định. Trên cơ sở phân tích thực tiễn của hoạt động THADS, tác giả đưa ra một số góp ý để hoàn thiện hơn nữa Dự thảo Luật trong quy định về cưỡng chế trả vật, giấy tờ, chuyển quyền sử dụng đất.
120 Quy định về quyền lưu cư qua thực tiễn giải quyết tranh chấp nhà ở tại Tòa án / Phạm Yến Nhi // Nghề luật .- 2025 .- Số 2 .- Tr. 26-29 .- 340
Trong hệ thống văn bản luật hiện hành, quyền lưu cư được đặt ra trong ngữ cảnh nhà ở thuộc sở hữu riêng của vợ chồng nhưng đã được đưa vào sử dụng chung trong thời kỳ hôn nhân, nếu vợ hoặc chồng có khó khăn về chỗ ở thì được quyền lưu cư trong thời hạn 06 tháng kể từ ngày quan hệ hôn nhân chấm dứt. Quy định này mang ý nghĩa nhân văn trong việc bảo vệ một trong những quyền cơ bản của con người là quyền có chỗ ở. Tuy nhiên, trong thực tiễn xét xử, quyền lưu cư áp dụng chưa có sự thống nhất và áp dụng không chỉ trong quan hệ hôn nhân mà trong nhiều loại tranh chấp khác nhau. Trong phạm vi bài viết này, tác giả phân tích ba nội dung liên quan đến quyền lưu cư: (i) Khái quát về quyền lưu cư; (ii) Quy định pháp luật về quyền lưu cư; (iii) Thực tiễn áp dụng quyền lưu cư qua các bản án.