CSDL Bài trích Báo - Tạp chí
chủ đề: Luật Tố tụng hình sự
1 Hoàn thiện quy định của bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 về quyền của người bào chữa / Đỗ Thị Phượng // Luật học .- 2023 .- Số 08 .- Tr. 19-30 .- 340
Chức năng bào chữa là một trong ba chức năng cơ bản của tổ tụng hình sự (bên cạnh chức năng buộc tội và chức năng xét xử). Chức năng bào chữa đóng vai trò quan trọng trong việc bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người bị buộc tội. Để thực hiện có hiệu quả chức năng bào chữa, các quyền của người bào chữa được Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 quy định khá đầy đủ. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện các quyền này đã nảy sinh nhiều bất cập. Bài viết nghiên cứu các vướng mắc của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 về các quyền của người bào chữa và việc bảo đảm quyền cho người bào chữa được quy định cụ thể tại các điều 73, 80, 81 và 82 Bộ luật Tố năm 2015 và đề xuất hướng sửa đổi, bổ sung các quy định này nhằm bảo đảm cho người bào chữa tụng hình sự thực hiện có hiệu quả chức năng bào chữa của mình trong các vụ án hình sự.
2 Hoàn thiện quy định về đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án nhằm bảo đảm nguyên tắc suy đoán vô tội / Vũ Gia Lâm // .- 2023 .- Tháng 07 .- Tr. 25-36 .- 340
Bài viết nghiên cứu nội dung nguyên tắc suy đoán vô tội và việc thực hiện nguyên tắc này trong quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 về đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án để đánh giá mức độ hoàn thiện, sự thống nhất, đồng bộ giữa nội dung nguyên tắc suy đoán vô tội với các quy định này; từ đó đề xuất việc hoàn thiện quy định về đình chỉ điều tra trong giai đoạn điều tra, đình chỉ vụ án trong giai đoạn truy tố và giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự của Bộ luật Tố tụng hình sự hiện hành nhằm bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của người bị buộc tội.
3 Nội dung nguyên tắc suy đoán vô tội trong pháp luật tố tụng hình sự Pháp Và Việt Nam / Mai Thanh Hiếu // Luật học .- 2023 .- Số 6(277) .- Tr. 55-69 .- 345.597
Suy đoán vô tội là nguyên tắc cơ bản trong pháp luật tố tụng hình sự Pháp và Việt Nam. Mỗi quốc gia có kĩ thuật lập pháp riêng trong việc quy định nội dung nguyên tắc suy đoán vô tội. Pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam thành công hơn trong quy định về giới hạn suy đoán vô tội nhưng cùng cần tham khảo kinh nghiệm lập pháp của Pháp trong quy định về chủ thể được suy đoán vô tội giải thích sự nghi ngờ theo hướng có lợi cho người bị nghi phạm tội và người bị buộc tội; các biện pháp phòng ngừa, khắc phục và xử li vi phạm nguyên tắc suy đoán vô tội.
4 Yêu cầu phiên toà mới trong tố tụng hình sự Hoa Kỳ và kiến nghị hoàn thiện pháp luật Việt Nam về kháng nghị tái thẩm / Nguyễn Hải Ninh // Luật học .- 2023 .- Số 5 .- Tr. 39-52 .- 340
Quyền yêu cầu mở phiên toà mới được xem như một đặc quyền dành cho bị cáo theo pháp luật Hoa Kỳ và được quy định lần đầu tiên trong Đạo luật Tư pháp năm 1789. Theo đó, chứng cứ mới phát hiện là một trong những căn cứ để toà án chấp nhận mở phiên toà mới. Chứng cử mới phát hiện phải bảo đảm đủ các điều kiện được các tòa án Hoa Kỳ xác định trong nguyên tắc với tên gọi là “nguyên tắc Berry”. Nguyên tắc này được xây dựng dựa trên vụ Berry kiện Bang Georgia năm 1851. Nghiên cứu phân tích các điều kiện trong căn cứ yêu cầu phiên toà mới, đồng thời làm rõ quy định của pháp luật tố tụng hình sự Hoà Kỳ về chủ thể, thời điểm, thời hạn yêu cầu phiên toà mới. Trên cơ sở xác định những điểm có tính chất tương đồng với kháng nghị tái thẩm trong hình sự Việt Nam, nghiên cứu đề xuất các kiến nghị hoàn thiện pháp luật nhằm đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền.
5 Bảo đảm nguyên tắc tranh tụng trong xét xử theo luật tổ tụng hình sự Việt Nam / Nguyễn Anh Hoàng // Nghiên cứu Lập pháp .- 2023 .- Số 05(477) .- Tr. 20 –26 .- 340
Tranh tụng trong tố tụng là mô hình pháp lý của nền tư pháp hiện đại. Nguyên tắc tranh tụng trong xét xử đã được ghi nhận trong Hiến pháp năm 2013 và các luật chuyên ngành của Nhà nước ta. Trong phạm vi bài viết này, tác giả phân tích thực trạng việc thực hiện nguyên tắc tranh tụng trong tố tụng hình sự Việt Nam và kiến nghị những giải pháp nhằm hoàn thiện nguyên tắc này.
6 Học thuyết “quả trên cây độc” trong tư pháp hình sự hoa kỳ và khuyến nghị cho Việt Nam / Vô Minh Kỳ, Nguyễn Phương Anh // .- 2023 .- Số 05 (478) .- Tr. 48 – 57 .- 340
Học thuyết “quả trên cây độc” là một trong các học thuyết nền tảng định hướng hoạt động thu thập chứng cứ trong việc điều tra vụ án hình sự, cũng như hoạt động đánh giá chứng cứ tại phiên tòa xét xử vụ án hình sự tại Hoa Kỳ. Giá trị lớn nhất của học thuyết này là bảo đảm sự thượng tôn pháp luật của lực lượng cảnh sát khi điều tra vụ án, đồng thời, bảo vệ các quyền cơ bản của người bị buộc tội. Trong bài viết này, các tác giả trình bày, phân tích học thuyết “quả trên cây độc” trong tố tụng hình sự Hoa Kỳ, chỉ ra sự thiếu hụt quy định tương tự trong pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam và khuyến nghị cho Việt Nam.
7 Hỏi cung bị can là người dưới 18 tuổi theo pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam / Lê Nguyên Thanh // Khoa học pháp lý Việt Nam .- 2022 .- Số 06(154) .- Tr. 71-84 .- 345.5970026
Bài viết này tác giả trình bày một số vấn đề về thủ tục hỏi cung bị can là người dưới 18 tuổi như: điều kiện về chuyên môn, nghiệm vụ của người hỏi cung; sự có mặt của người bào chữa và người đại diện; thời gian, địa điểm hỏi cung và các quy định khác bảo đảm hỏi cung thân mật.
8 So sánh pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam về lấy lời khai người bị hại, người làm chứng chưa thành niên với hướng dẫn của Liên hợp quốc và kiến nghị hoàn thiện / Nguyễn Phương Thảo, Phạm Thị Tuyết Mai // .- 2022 .- Số 06(154) .- Tr. 85-99 .- 345.5970026
Bài viết nghiên cứu sự tương đồng và khác biệt của pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam về lấy lời khai người bị hại, người làm chứng chưa thành niên so với những tiêu chuẩn, hướng dẫn của Liên Hợp Quốc. Một số vấn đề được tập trung nghiên cứu trong bài viết: khung pháp lý, chủ thể tiến hành hoạt động lấy lời khai; sự có mặt của người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, người đại diện, đại diện nhà trường, tổ chức và một số chủ thể khác; thời gian và địa điểm lấy lời khai. Thông qua so sánh, bài viết đề xuất một số kiến nghị hoàn thiện pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam về hoạt động lấy lời khai người bị hại người làm chứng chưa thành niên trong giai đoạn điều tra vụ án hình sự.
9 Một số hạn chế, bất cập trong bộ luật tố tụng hình sự và kiến nghị hoàn thiện / Ngô Văn Vịnh // Nghiên cứu Lập pháp .- 2022 .- Số 18 (466) .- Tr. 40 - 46 .- 340
Trong bài viết này, tác giả tập trung làm rõ các hạn chế, bất cập ở một số quy định (về cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng; về các biện pháp ngăn chặn, biện pháp cưỡng chế; về khởi tố, điều tra vụ án hình sự và quyết định việc truy tố) trong Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2021 (Bộ luật Tố tụng hình sự) và đề xuất hướng hoàn thiện các quy định này để bảo đảm kỹ thuật lập pháp, sự phù hợp, thống nhất của hệ thống pháp luật cũng như thực tiễn công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.
10 Thu thập, giao chứng cứ của người bào chữa trong Tố tụng Hình sự / Lê Huỳnh Tấn Duy // Luật học .- 2022 .- Số 7 .- Tr. 56 - 68 .- 340
Thu thập, giao chứng cứ của người bào chữa là những quy định mới của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 hướng đến mục đích bảo đảm việc tranh tụng có hiệu quả của người bào chữa. Bài viết phân tích và đánh giá những quy định của pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam liên quan vấn đề thu thập và giao chứng cứ, tài liệu, đồ vật liên quan đến việc bào chữa và thực tiễn thực hiện; chỉ ra những điểm hạn chế, không hợp lí.