CSDL Bài trích Báo - Tạp chí

  • Duyệt theo:
1 Tổng hợp vật liệu hỗn hợp Cu/C bằng nhiệt phân yếm khí Cu-MOF và ứng dụng làm xúc tác cho phản ứng phân hủy 4-nitrophenol / // Khoa học và công nghệ Việt Nam .- 2025 .- Số 1B .- Tr. 25 - 30 .- 363.7
Vật liệu Cu-MOF được tổng hợp bằng phương pháp nhiệt dung môi qua phản ứng giữa CuCl2.2H2O và 1,4-benzenedicarboxylic acid (H2BDC) trong hệ dung môi H2O/DMF (1:1, v/v) ở 100°C trong 24 giờ. Quá trình carbon hóa vật liệu Cu-MOF ở 600°C trong dòng khí argon trong 1 giờ đã tổng hợp thành công vật liệu C@Cu-MOF. Qua phân tích phổ nhiễu xạ tia X trên bột (PXRD) cho thấy, có sự chuyển hoàn toàn các peak nhiễu xạ tương ứng với pha tinh thể của CuMOF sang peak nhiễu xạ của tinh thể đồng kim loại tương ứng với vật liệu C@CuMOF. Hình ảnh SEM của Cu-MOF minh họa các tinh thể hình kim kích thước micro. Sau khi carbon hóa, hình ảnh kính hiển vi điện tử quét (scanning electron microscope - SEM) của C@Cu-MOF cho thấy, có sự tạo thành các hạt nano đồng kim loạiphân bố trên khung sườn vật liệu. Vật liệu C@Cu-MOF tạo thành được khảo sát hoạt tính xúc tác phản ứng khử chất thải ô nhiễm 4-nitrophenol với tác nhân khử NaBH4. Kết quả được so sánh với các nghiên cứu trước đó dựa trên xúc tác nano kim loại quý và kim loại chuyển tiếp cho thấy C@Cu-MOF có hoạt tính xúc tác cao. Sau khi tái sử dụng cho ba lần phản ứng liên tiếp, hoạt tính xúc tác giảm không đáng kể (<3%), chứng tỏ xúc tác có độ bền cao.
2 Nguy cơ tội phạm sử dụng công nghệ deepfake trong giao dịch ngân hàng / Phạm Ngọc Minh, Hồ Tú Cường // Khoa học và công nghệ Việt Nam .- 2025 .- Số 1A .- Tr. 58 - 60 .- 004
Công nghệ deepfake là một lĩnh vực của trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (machine learning), với khả năng tạo ra các hình ảnh, video hoặc âm thanh giả mạo một cách rất chân thực, đang trở thành mối đe dọa ngày càng lớn trong lĩnh vực ngân hàng. Tội phạm có thể lợi dụng công nghệ này để thực hiện các hành vi gian lận và lừa đảo tinh vi. Bài viết khái quát về công nghệ deepfake, qua đó nhận diện một số thủ đoạn lừa đảo sử dụng công nghệ này trong hoạt động ngân hàng, từ đó đưa ra một số giải pháp khắc phục, phòng tránh.
3 Phát triển công nghệ y tế xanh và khuyến nghị cho Việt Nam / Nguyễn Hoàng Nam // Khoa học và công nghệ Việt Nam .- 2025 .- Số 1A .- Tr. 54 - 57 .- 610.7
Y tế xanh là một khái niệm chỉ những hoạt động y tế được thực hiện một cách bền vững, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Trong đó, tái chế các thiết bị đã qua sử dụng và quản lý chất thải y tế, đặc biệt là rác thải nhựa đang được nhiều quốc gia quan tâm phát triển. Việc tái chế các thiết bị y tế không chỉ giúp giảm tác hại đến môi trường mà còn thu hồi được các vật liệu có giá trị để tái sử dụng. Bài viết tập trung tìm hiểu xu hướng tái chế các thiết bị y tế trên thế giới, từ đó đưa ra những khuyến nghị phù hợp với Việt Nam.
4 Triển vọng chống lại nhiễm khuẩn đa kháng / Đặng Xuân Thắng // Khoa học và công nghệ Việt Nam .- 2025 .- Số 1A .- Tr. 50 - 53 .- 615.10711
Vi khuẩn đa kháng thuốc là một trong những thách thức lớn trên toàn cầu. Siêu vi khuẩn Acinetobacter baumannii kháng carbapenem (Carbapenem - resistant Acinetobacter baumannii - CRAB) là một trong những vi khuẩn đa kháng đáng lo ngại nhất trong các bệnh viện. Việc điều trị nhiễm trùng do CRAB rất khó khăn vì những kháng sinh còn hoạt tính trên loại vi khuẩn này đang ngày càng hạn chế. Gần đây, các nhà khoa học đã xác định được một loại kháng sinh mới, cho thấy hiệu quả cao khi chống lại CRAB. Phát hiện này mang lại hy vọng trong cuộc chiến chống lại siêu vi khuẩn đã cướp đi sinh mạng của hàng triệu người trên toàn cầu.
5 Chế tạo máy lọc không khí gia đình bằng phương pháp lọc bụi ướt / // Khoa học và công nghệ Việt Nam .- 2025 .- Số 1A .- Tr. 41 - 42 .- 363
Tình trạng ô nhiễm không khí đang ngày càng trở nên trầm trọng và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của người dân trên khắp thế giới. Đặc biệt ở Việt Nam, đến 6/10 bệnh có tỷ lệ tử vong cao nhất là những bệnh liên quan đến ô nhiễm không khí trong nhà. Các thiết bị lọc không khí ở Việt Nam hiện nay hầu hết là hàng ngoại nhập, có chi phí cao, phụ kiện khó thay thế. Để góp phần giải quyết vấn đề này, các nhà khoa học thuộc Viện Hóa học đã đề xuất và được Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam hỗ trợ kinh phí thực hiện đề tài “Nghiên cứu chế tạo máy lọc không khí gia đình bằng phương pháp lọc bụi ướt”, mã số UDPTCN 02/21-23. Thông qua đó, đề tài đã chế tạo thành công máy lọc không khí với chi phí thấp, vật liệu thay thế đơn giản và rẻ tiền, phù hợp với đại đa số người tiêu dùng trong nước.
6 Xây dựng hệ thống giám sát và điều khiển tự động cho trang trại bò sữa sử dụng công nghệ Internet vạn vật / Ninh Xuân Diện // Khoa học và công nghệ Việt Nam .- 2025 .- Số 1A .- Tr. 34 - 36 .- 004
Thông qua việc thực hiện thành công nhiệm vụ khoa học và công nghệ (KH&CN) theo Nghị định thư (mã số NĐT.86.KR/20), TS Trần Viết Thắng và các cộng sự thuộc Phân viện Nghiên cứu Điện tử, Tin học, Tự động hóa TP Hồ Chí Minh (Viện Nghiên cứu Điện tử, Tin học, Tự động hóa - Bộ Công Thương) đã tiếp nhận chuyển giao công nghệ, xây dựng thành công hệ thống tự động hóa kết hợp công nghệ Internet vạn vật (IoT) trong chăn nuôi bò sữa quy mô nhỏ, góp phần nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững ngành này tại Việt Nam.
7 Tổng hợp và phân tích đường cong tích phân nhiệt phát quang của LiAlO2 / Nguyễn Thị Thu Hà, Trịnh Văn Giáp, Bùi Đức Kỳ // Khoa học và công nghệ Việt Nam .- 2025 .- Số 2B .- Tr. 62 - 71 .- 621
Chế tạo vật liệu LiAlO2 bằng phương pháp sol-gel kết hợp với một loại axit hữu cơ (ethylene diamine tetraacetic acid - EDTA) đã được thực hiện. Nghiên cứu, đánh giá cấu trúc tinh thể và hình thái học của vật liệu LiAlO2 sau khi chế tạo bằng kỹ thuật nhiễu xạ tia X (XRD) và kính hiển vi điện tử quét (SEM). Phân tích, đánh giá đường cong tích phân nhiệt phát quang của vật liệu LiAlO2 bằng phương pháp giải chập áp dụng các mô hình động học bậc 1, bậc 2 và bậc tổng quát. Vật liệu LiAlO2 có cấu trúc đơn pha gamma khi được nung ở nhiệt độ từ 900oC. Đường cong tích phân nhiệt phát quang của vật liệu LiAlO2 bao gồm hai đỉnh ở nhiệt độ 136 và 248oC, đỉnh 248oC được chọn làm đỉnh đo liều. Tinh thể γ-LiAlO2 đơn pha gamma được chế tạo thành công bằng phương pháp sol-gel kết hợp với EDTA. Điều kiện tối ưu để thu được tinh thể LiAlO2 đơn pha gamma là nhiệt độ thiêu từ 9000C trong thời gian 4 giờ với các hằng số mạng và tỷ trọng được xác định lần lượt là: a=5,16870 Å, c=6,26790 Å, và δ=2,615 g/cm³. Đường cong tích phân nhiệt phát quang của LiAlO2 được phân tích bằng phương pháp giải chập cho thấy sự phù hợp cao nhất với mô hình bậc tổng quát, với hệ số làm khớp FOM=1,08×10-2 và bậc động học b=1,79.
8 Nhận xét giá trị của ARRAY-CGH và lập công thức nhiễm sắc thể trong chẩn đoán trước sinh bất thường cấu trúc không cân bằng / Đinh Thuý Linh, Phạm Thế Vương, Mai Trọng Hưng // .- 2025 .- Tập 189 - Số 4 .- Tr. 54-63 .- 610
Bất thường cấu trúc không cân bằng nhiễm sắc thể là một trong các nguyên nhân di truyền gây dị tật bẩm sinh. Chẩn đoán trước sinh các bất thường này giúp tiên lượng chính xác tình trạng thai, tư vấn trước sinh phù hợp. Các bất thường nhiễm sắc thể có thể được phát hiện bằng kĩ thuật lập công thức nhiễm sắc thể hoặc array CGH. Nghiên cứu nhằm mô tả các bất thường cấu trúc lớn nhiễm sắc thể không cân bằng của thai và nhận xét giá trị của kĩ thuật lập công thức nhiễm sắc thể và array CGH trong phát hiện bất thường này.
9 Đa hình đơn nucleotide rs2856718 của gen HLA-DQ trên bệnh nhân nhiễm virus viêm gan C / Nguyễn Trọng Tuệ, Nguyễn Thu Thuý, Hồ Cẩm Tú // .- 2025 .- Tập 189 - Số 4 .- Tr. 46-53 .- 610
Đa hình gen kháng nguyên bạch cầu người (HLA) lớp II đóng vai trò quan trọng trong đáp ứng miễn dịch kháng virus và có mối tương quan với nguy cơ nhiễm virus viêm gan C (HCV). Nghiên cứu này nhằm đánh giá mối liên quan giữa đa hình đơn nucleotide (SNP) rs2856718 của gen HLA-DQ với nguy cơ nhiễm HCV và một số đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân viêm gan C. Mẫu máu từ 101 bệnh nhân viêm gan C và 127 người khỏe mạnh (nhóm đối chứng) đã được thu thập và xác định kiểu gen rs2856718 bằng phương pháp TaqMan Realtime-PCR.
10 A rare homozygous variant of the NKX6-2 gene in association with profound intellectual disability / Hoang Thi Ngoc Lan, Nguyen Phuong Mai, Doan Thi Kim Phuong, Hoang Thu Lan, Nguyen Thi Minh Ngoc, Luong Thi Lan Anh // .- 2025 .- Tập 190 - Số 5E16 .- P. 1-11 .- 610
This is a study of five children with profound intellectual disability, spastic quadriplegia, and nystagmus in two distinct families. Whole exome sequencing (WES) identified a homozygous c.234dup variant in the NKX6-2 gene relating to Spastic ataxia 8 with hypomyelinating leukodystrophy - the underlying cause of severe neurodevelopmental impairment in both families. The study contributed additional data on NKX6-2 variants in Vietnamese patients with intellectual disabilities and explored the genotype-phenotype correlation. Furthermore, it emphasized the importance of early genetic testing in children presenting with developmental delay, spastic quadriplegia, and unexplained nystagmus, especially when brain MRI findings suggested hypomyelinating leukodystrophy. This approach will provide a critical basis for diagnosis, patient management, and genetic counseling.