CSDL Bài trích Báo - Tạp chí
chủ đề: Án lệ
1 Cơ sở pháp lý cho việc viện dẫn án lệ tranh tụng của luật sư / Nguyễn Văn Nam // .- 2024 .- Số 09 - Tháng 5 .- Tr. 4 – 7 .- 332
Trong tiến trình cải cách tư pháp hiện nay ở nước ta, hoạt động tranh tụng tại tòa án đã và đang được coi trọng bằng những bảo đảm pháp lý trong lộ trình cải cách tư pháp. Trong bối cảnh đó, để có cái nhìn rõ hơn về vấn đề viện dẫn án lệ của luật sư trong tranh tụng ở Việt Nam, tác giả bài viết đề cập đến vấn đề cơ sở pháp lý cho viện dẫn án lệ trong tranh tụng của luật sư qua việc nêu ra những quan điểm tham chiếu so sánh và chỉ ra những thuận lợi, khó khăn cho hoạt động tranh tụng của luật sư trong hoạt động tố tụng ở nước ta. Trên cơ sở đó gợi mở một số giải pháp để tăng cường việc viện dẫn án lệ của luật sư trong hoạt động tranh tụng, góp phần nâng cao hiệu quả tranh tụng tại tòa án.
2 Công nhận thoả thuận hạn chế cạnh tranh trong lĩnh vực lao động theo án lệ của Hoa Kỳ và những gợi mở cho Việt Nam / Hoàng Quỳnh Hoa // .- 2024 .- Số 1 .- Tr. 102-117 .- 340
Thoả thuận hạn chế cạnh tranh trong lĩnh vực lao động tại Hoa Kỳ xuất hiện từ rất sớm trên cơ sở tiếp cận hợp lí từ các thoả thuận hạn chế cạnh tranh trong lĩnh vực thương mại của Vương quốc Anh. Hiện nay, tại Hoa Kỳ thoả thuận hạn chế cạnh tranh trong lĩnh vực lao động được điều chỉnh bằng đạo luật của các bang và đặc biệt là án lệ của toà án. Theo án lệ của toà án, thoả thuận hạn chế cạnh tranh trong lĩnh vực lao động được sẽ được công nhận dựa trên ba tiêu chí chính đó là: 1) thoả thuận đã được thương lượng giữa người sử dụng lao động và người lao động; 2) người sử dụng lao động có lợi ích hợp pháp cần được bảo vệ bởi thoả thuận hạn chế cạnh tranh; 3) nội dung của thoả thuận có tính hợp lí. Trên cơ sở phân tích các tiêu chí này qua một số án lệ của toà án Hoa Kỳ, bài viết gợi mở một số kinh nghiệm cho Việt Nam trong việc xây dựng khung pháp lí điều chỉnh về thoả thuận hạn chế cạnh tranh trong lĩnh vực lao động.
3 Bàn luận về quy định pháp luật tạo lập án lệ trong giải quyết các vụ, việc dân sự ở Việt Nam / Nguyễn Thị An Na // .- 2023 .- Số 10 - Tháng 10 .- Tr. 35- 43 .- 340
Nhằm mục tiêu phát triển án lệ trong việc giải quyết vụ việc dân sự, Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành một số văn bản hướng dẫn áp dụng án lệ trong hoạt động xét xử nói chung và trong giải quyết các vụ, việc dân sự nói riêng. Tuy nhiên, các quy định pháp luật nêu trên vẫn chưa đầy đủ và hoàn thiện, tạo ra một số khó khăn nhất định trong việc nâng cao vai trò của án lệ trong hoạt động tố tụng. Bài viết tập trung bàn về hoạt động tạo lập án lệ trong việc giải quyết các vụ, việc dân sự ở Việt Nam trên cơ sở phân tích theo quy định của pháp luật hiện hành.
4 Ratio decidendi trong án lệ anh và các gợi mở cho pháp luật Việt Nam / Trịnh Thục Hiền, Nguyễn Ngọc Thứ // Khoa học pháp lý .- 2023 .- Số 04 (164) .- Tr. 76 – 87 .- 340
Đối với mọi hệ thống pháp luật công nhận án lệ, bất kể sự khác biệt trong quá trình hình thành và hình thức biểu hiện của án lệ ở mỗi nơi, tình tiết cốt lõi của tranh chấp đóng vai trò quan trọng trong lập luận pháp lý của một bản án, có ảnh hưởng tới phán quyết của tòa án. Bài viết này sẽ nghiên cứu cách tiếp cận của pháp luật Anh về ratio decidendi và so sánh với án lệ ở Việt Nam, để từ đó chứng minh việc xác định tình tiết cốt lõi của vụ án và phép suy luận tương tự được coi là trọng tâm của án lệ.
5 Mối quan hệ giữa án lệ với các nguồn khác của pháp luật / Bùi Xuân Phái // Luật học .- 2023 .- Số 01 .- Tr. 3 – 14 .- 340
Án lệ là một loại nguồn quan trọng của pháp luật, có ảnh hưởng đến các loại nguồn pháp luật khác, đồng thời cũng chịu sự ảnh hưởng của các loại nguồn này khi các loại nguồn khác ngày càng được mở rộng. Sự ảnh hưởng lẫn nhau giữa án lệ với các nguồn pháp luật khác được thể hiện trên các phương diện: xây dựng pháp luật, thực hiện pháp luật, trong sự hội nhập và thích ứng của pháp luật với bên ngoài. Sự ảnh hưởng lẫn nhau giữa án lệ với các nguồn pháp luật diễn ra theo hai khuynh hướng:tác động để phát huy giá trị và tác động để hạn chế vai trò của nhau, trong đó tác động để phát huy giá trị của nhau diễn ra phổ biến hơn đặc biệt trong điều kiện hội nhập quốc tế hiện nay.
6 Vai trò của án lệ của trọng tài đầu tư quốc tế / Trần Thăng Long // Khoa học pháp lý Việt Nam .- 2022 .- Số 04 (152) .- Tr. 71 – 81 .- 340
Trong lĩnh vực pháp luật quốc tế nói chung và pháp luật đầu tư nói riêng, các án lệ chỉ được sử dụng như những phương tiện bổ trợ. Mặc dù vậy, các phán quyết của các Hội đồng trọng tài đầu tư quốc tế có những vai trò và đóng góp nhất định: chúng là phương tiện quan trọng để xác định các tiêu chuẩn pháp lý, làm sáng tỏ nôi dung của các điều khoản hiệp định đầu tư quốc tế và đóng góp đáng kể vào quá trình phát triển của pháp luật đầu tư quốc tế. Bài viết nghiên cứu vai trò của án lệ của tòa trọng tài đầu tư quốc tế trong việc giải quyết các tranh chấp đầu tư quốc tế giữa nhà đầu tư và quốc gia tiếp nhận đầu tư.
7 Về các tiêu chí lựa chọn án lệ ở Việt Nam hiện nay / Nguyễn Quang Thành // Luật sư Việt Nam .- 2022 .- Số 11 .- Tr. 22-26 .- 340
Trong quá trình xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, cải cách tư pháp là thực sự cần thiết nhằm xây dựng nền tư pháp độc lập, chuyên nghiệp, hiện đại và nghiêm minh. Một trong những nội dung được đặt ra trong cải cách tư pháp chính là lựa chọn và ban hành án lệ nhằm góp phần áp dụng thống nhất pháp luật trên cả nước. Chính vì vậy, các tiêu chí đặt ra trong quá trình lựa chọn án lệ vô cùng cần thiết. Bài viết đi sâu phân tích, luận giải các tiêu chí lựa chọn án lệ tại Nghị quyết số 04/2019/NQ-HĐTP ngày 18/6/2019 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao, đồng thời đề xuất những giải pháp hoàn thiện các quy định này.
8 Nguyên nhân ảnh hưởng đến việc phát triển án lệ và giải pháp khắc phục / Thái Chí Bình // Luật sư Việt Nam .- 2022 .- Số 11 .- Tr. 27-30 .- 340
Trong phạm vi bài viết này, tác giả phân tích thực trạng ban hành án lệ của Tòa án nhân dân tối cao, nguyên nhân ảnh hưởng đến việc phát triển án lệ và đề xuất giải pháp khắc phục.
9 Bàn về án lệ và việc áp dụng án lệ ở Việt Nam / Nguyễn Minh Tuấn // Nghiên cứu Lập pháp .- 2022 .- Số 1(449) .- Tr.4 - 9 .- 340
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, quá trình chuyển đổi số, yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền đã và đang tác động mạnh mẽ tới mọi mặt của đời sống xã hội, trong đó có vấn đề tư duy, nhận thức trong xây dựng và phát triển án lệ. Mặc dù thời gian vừa qua, nhiều án lệ đã được công bố, nhưng việc nhận thức về án lệ, cũng như việc áp dụng án lệ trên thực tế ở nước ta còn rất nhiều bất cập. Trong phạm vi bài viết này, tác giả phân tích, làm rõ án lệ và vai trò của án lệ trên thực tếở Việt Nam; những bất cập trong thực tiễn áp dụng án lệ ở Việt Nam và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả áp dụng án lệ ở Việt Nam.
10 Kỳ án kêu oan đến Bác Hồ / Nguyễn Trọng Tỵ // .- 2021 .- Số 5 .- Tr.44 - 48 .- 340
Luật sư Nguyễn Trọng Tỵ (nguyên là Điều tra viên của Viện kiểm sát quân sự Trung ương, nguyên Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao), trong cuộc đời làm cán bộ tư pháp của ông đã tham gia giải quyết rất nhiều kỳ án lý kỳ. Bài viết này của tác giả kể lại kỷ niệm khi ông làm. Điều tra viên đã minh oan cho người bị oan, cách đây hơn nữa thế kỷ. Vụ án được xem xét minh oan, nhờ lá đơn kêu oan của đương sự gửi đến Chủ tịch Hồ Chí Minh...