CSDL Bài trích Báo - Tạp chí
chủ đề: Hiến pháp--Việt Nam
1 Hiến pháp và luật tư: Kinh nghiệm từ một số quốc gia châu Âu và gợi mở cho Việt Nam / Nguyễn Văn Quân, TS Đỗ Giang Nam, PGS-TS Bùi Tiến Đạt // .- 2024 .- Số 2 (174) - Tháng 2 .- Tr. 87 – 100 .- 340
Mối quan hệ giữa luật tư và Hiến pháp ngày càng chặt chẽ, thể hiện rõ nét nhất qua xu hướng hiến pháp pháp hóa luật tư. Xu hướng này được hình thành và bén rễ ở châu Âu và dần phổ bién sang các khu vực khác. Bài viết phân tích thực tiễn hiến pháp hóa luật tư tại một số quốc gia châu Âu thông qua giới thiệu một số án lệ điển hình, từ đó đưa ra một số so sánh và gợi mở về mối quan hệ giữa Hiến pháp và luật tư tại Việt Nam.
2 Nền tảng pháp lý tối cao cho thực thi cam kết quốc tế và thức đại hội nhập tế của Việt Nam / Trần Thăng Long // .- 2024 .- Số 2 (174) - Tháng 2 .- Tr. 101 – 114 .- 340
Bài viết khẳng định vai trò tối quan trọng của Hiến pháp trong việc bảo đảm thực thi các cam kết quốc tế của nhà nước, đồng thời thông qua đó, Hiến pháp có vai trò quan trọng nhằm thúc đẩy hội nhập kinh tế quốc tế. Bài viết kết luận rằng, không chỉ là văn bản pháp lý có giá trị pháp lý tối cao về đối nội, Hiến pháp còn có giá trị rất quan trọng về mặt đối ngoại. Điều này có ý nghĩa quyết định đến sự phát triển của đất nước trong một khuôn khổ pháp lý ổn định và thống nhất.
3 Quyền lập pháp theo quy định của Hiến pháp năm 2013 và việc triển khai thi hành / Đặng Tất Dũng, Phan Thị Bình Thuận, Trần Thị Ánh Minh // .- 2024 .- Số 2 (174) - Tháng 2 .- Tr. 22 – 30 .- 340
Lập pháp là một trong ba nhánh quyền lực của nhà nước và Hiến pháp Việt Nam năm 2013 giao quyền này cho Quốc hội. Tuy nhiên, ngoại trừ Hiến pháp thi hiện nay Quốc hội chưa ban hành bất kỳ văn bản nào khác để làm rõ cụ thể về quyền lập pháp và các khái niệm liên quan về lập pháp thường được sử dụng trong khoa học pháp lý và trong thực tế. Bài viết này tập trung làm rõ các khái niệm trên và phân tích những thuận lợi, thử thách của việc triển khai quyền lập pháp trong một thập niên thi hành, từ đó đề xuất những định hướng nghiên cứu và cách thức hoàn thiện quy định về quyền lập pháp.
4 Thực tiễn triển khai thi hành quy định của Hiến pháp năm 2013 về quyền hành pháp / Trần Thị Thu Hà (1977), Chu Văn Ninh // .- 2024 .- Số 2 (174) - Tháng 2 .- Tr. 42 – 51 .- 340
Quyền hành pháp luôn được nhắc đến như một bộ phận quan trọng cấu thành nên quyền lực nhà nước ở tất cả các quốc gia trên thế giới. Bài viết tập trung đánh giá thực tiễn áp dụng các quy định của Hiến pháp năm 2013 về quyền hành pháp sau gần mười năm Hiến pháp được triển khai thi hành, trên cơ sở đó đề xuất một số kiến nghị nhằm tiếp tục hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về quyền hành pháp ở Việt Nam hiện nay.
5 Hiến pháp năm 2013 - Nguồn của pháp luật dân sự / Đỗ Văn Đại // .- 2024 .- Số 2 (174) - Tháng 2 .- Tr. 74 – 86 .- 340
Hiến pháp chứa đựng nhiều quy định trong lĩnh vực dân sự. Bài viết tập trung vào phân tích Hiến pháp là nguồn gián tiếp cũng như nguồn trực tiếp trong lĩnh vực dân sự. Bài viết cũng phân tích về thực trạng và hướng hoàn thiện cơ chế để Hiến pháp thực sự là nguồn của pháp luật dân sự.
6 Khái niệm và bản chất của trách nhiệm hiến pháp / Nguyễn Cảnh Hợp // .- 2023 .- Số 09 (169) - Tháng 9 .- Tr. 1- 10 .- 340
Trách nhiệm hiến pháp là vấn đề có tầm quan trọng đặc biệt đối với bảo đảm hiệu lực của hiến pháp. Ở Việt Nam, trách nhiệm hiến pháp chưa được nghiên cứu một cách cơ bản. Các vấn đề như khái niệm, bản chất, vai trò, căn cứ phát sinh, chủ thể chịu trách nhiệm, chế tài, thẩm quyền và thủ tục xử lý đều chưa được nghiên cứu cụ thể. Bài viết này trình bày khái niệm và bản chất của trách nhiệm hiến pháp.
7 Bảo đảm quyền lao động và việc làm trong hiển pháp và pháp luật Việt Nam / Vũ Hồng Anh // Nghiên cứu Lập pháp .- 2023 .- Số 06(478) .- Tr. 3 – 11 .- 340
Lao động và việc làm là một trong những quyền cơ bản của công dân được các bản Hiến pháp Việt Nam qua các thời kỳ ghi nhận. Hiến pháp năm 2013 quy định quyền lao động và việc làm bao gồm: Công dân có quyền làm việc, lựa chọn nghề nghiệp, việc làm và nơi làm việc; người làm công ăn lương được bảo đảm các điều kiện làm việc công bằng, an toàn; được hưởng lương, chế độ nghỉ ngơi; nghiêm cấm phân biệt đối xử, cưỡng bức lao động, sử dụng nhân công dưới độ tuổi lao động tối thiểu. Tuy nhiên, trong thực tế, việc cụ thể hóa quy định của Hiến pháp về quyền lao động và việc làm của công dân còn gặp nhiều bất cập, hạn chế. Trong bài viết này, tác giả tập trung phân tích, chỉ ra những điểm bất cập, hạn chế về vấn đề này và đề xuất một số kiến nghị đảm bảo quyền lao động và việc làm trong Hiến pháp và pháp luật Việt Nam.
8 Giải thích Hiến pháp trên thế giới và ở Việt Nam / Nguyễn Đăng Dung, Vũ Thành Cự // Khoa học pháp lý Việt Nam .- 2022 .- Số 04 (152) .- Tr. 1 – 9 .- 340
Hiến pháp là đạo luật tối cao của quốc gia. Tuy nhiên, hiến pháp chỉ hàm chưa những quy phạm mang tính nguyên tắc chung, không thể dự liệu được tất cả vấn đề sẽ phát sinh trong đời sống nên cần phải giải thích hiến pháp. Ở Việt Nam, giải thích hiến pháp được gắn liền với giải thích luật và pháp lệnh – thuộc thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Tác giả sẽ so sánh mô hình giải thích hiến pháp trên thế giới và ở Việt Nam để đưa ra khuyến nghị hoàn thiện trong bài viết.
9 Các nguyên tắc hiến định về quyền của người bị buộc tội trong tố tụng hình sự / Huỳnh Trung Trực // Luật sư Việt Nam .- 2022 .- Số 4 .- Tr.4 - 8 .- 345.5970026
Hiến pháp là đạo luật cơ bản, do cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất ban hành, có hiệu lực pháp lý cao nhất, quy định những vấn đề cơ bản và quan trọng nhất của đất nước. Các quy định của hiến pháp có giá trị xuất phát điểm, điều chỉnh những quan hệ xã hội quan trọng nhất, là cơ sở pháp luật cho tất cả các ngành luật nhằm bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật quốc gia. Ở Việt Nam, trong lĩnh vực tố tụng hình sự, có một số nguyên tắc đã được Hiến pháp năm 2013 ghi nhận. Đây là những nguyên tắc cơ bản, liên quan trực tiếp đến hoạt động tư pháp hình sự, quy định về quyền con người, quyền của người bị buộc tội trong tố tụng hình sự.
10 Thực tiễn thi hành nguyên tắc hạn chế quyền con người, quyền công dân của Hiến pháp năm 2013 / Trương Hồng Quang // Luật học .- 2022 .- Số 5 .- Tr. 49- 62 .- 340
Luật nhân quyền quốc tế thừa nhận rằng một số quyền là tuyệt đối và các giới hạn hợp lí có thể được đặt ra đối với hầu hết các quyền và tự do. Hiến pháp Việt Nam ban hành năm 2013 đã ghi nhận nguyên tắc chung về hạn chế quyền con người, quyền công dân. Đây được xem là một điểm mới tiến bộ. Tuy nhiên, thực tiễn thi hành nguyên tắc này cho thấy những bất cập nhất định. Trên cơ sở đánh giá thực tiễn thi hành nguyên tắc hạn chế quyền con người, quyền công dân theo Hiến pháp năm 2013, bài viết đề xuất cần được giải thích chính thức nguyên tắc này.